HİBRİT SAVAŞ
HİBRİT SAVAŞ
Dr. Ataalp Pınarer
Ülkeler arasında resmi ilişkiler dışında güçlenen bağlar ve silahların ulaşmış olduğu yıkım gücü çatışmaların maliyetini çok artırdığından klasik harp artık bir seçenek olarak görülmemekte, klasik harp yerine ekonomik harp, siber saldırılar, terör, yıkıcı bölücü hareketler ve gayri nizami harp tekniklerinin kullanılması tercih edilmektedir.
Bunlardan günümüzde belki en öncelikle başvurulanı ekonomik savaştır. Devletler arasındaki mücadelelerin askeri olmaktan ziyade ekonomik alana genişlemesi nedeniyle; ekonomik güç bir dış politika aracı olarak kullanılarak siyasi hedefler gerçekleştirilmek istenmektedir.
Uluslararası sermaye, özellikle cari açığını sıcak para ile finanse eden ülkelerde, tüm ekonomik dengelerin sarsıldığı ciddi kırılganlıklar yaratabilmektedir. Küresel finansın reel üretim ve ticareti desteklediği gibi, spekülatif amaçlı olarak bazı emtia piyasalarına ve sektörlere girip çıkması, ekonomiyi ve siyasi sistemi etkileyebilmektedir.
Ekonomik ve finansal yaptırımlar bir anlamda küresel düzlemde mücadelenin ve güvenlik arayışının bir yöntemine dönüşmüş durumdadır.
Terör örgütlerinin silahlandırılarak, maddi ve manevi desteklenerek kullanılması ise başvurulan en ahlaksız yöntemdir. Kimin yaratıp güçlendirdiği belli olmayan DAEŞ terör örgütü ile mücadele için diğer bir terör örgütü olan PYD-YPG-PKK'nın meşru hale getirilmesi, her türlü silah ve teçhizat ile güçlendirilmesi, Suriye'de bizzat müttefik bildiğimiz ABD'nin en temel politikası haline gelmiş durumdadır.
Diğer bir alan siber savaş ya da enformasyon ve bilgi savaşıdır. Siber saldırılar; buna başvuran tarafa, en az risk ve kayıpla oldukça önemli bir zarar verme imkânı sağlamasıyla; artık devletler tarafından sıklıkla başvurulabilecek bir harp yöntemi haline gelmiştir.
Bu kapsamda; küresel enformasyon ve iletişim teknolojileri sayesinde, propaganda malzemelerinin hızla yayılması ve böylece toplum kesimlerinin harekete geçmesi sağlanarak toplumsal hareketler/olaylar yaratılabilir. Ayrıca hassas kamusal ve şahsi bilgiler ile kritik altyapıya karşı siber saldırılarda bulunarak devlet ve toplum üzerinde çok yıkıcı hasar ve karmaşa yaratılabilir.
İlave olarak, geleceğin harplerinde robotlar, başta otonom görevler, istihbarat toplama faaliyetleri ve planlama görevleri olmak üzere geniş bir alanda kullanılacak; harp plan, strateji ve taktikleri de buna göre geliştirilecektir.
Tüm bu harp nevilerinin uygun bir zamanlama içindeki entegre kombinasyonu içeren Hibrit Savaş da artık gündemimize girmiş bulunmaktadır.
Harp türlerinin harp sahnesinde her zaman bir kombinasyon olarak kullanılageldiği unutulmamalıdır. Bu bakımdan, bu tabir yeni bir harp türü olarak algılanmamalıdır. ABD Milli Güvenlik Üniversitesi’nden Frank Hoffman hibrit savaşı; “Siyasi hedeflerin elde edilmesi maksadıyla; konvansiyonel silahlar, gayri nizami taktikler, terörizm ve kriminal faaliyetlerin aynı harp sahasında, uygun şekilde kombine edilerek, simultane şekilde uygulanması” olarak tanımlamaktadır.
Hibrit Harp yöntemini geliştirerek etkin bir şekilde uygulamaya başlayan devlet Rusya’dır. Ancak Hibrit Savaş yöntemlerinin hızla taklit edilerek, diğer devletlerce de uygulanabileceği gözden uzak tutulmamalıdır.
Rusya 2010 Askeri Doktrini’nde modern harp; “askeri güç ve askeri olmayan güç ve kaynakların entegre bir şekilde kullanılması” ve “askeri güçleri kullanmadan siyasi hedefleri elde etmek maksadıyla; askeri güç kullanımı öncesinde, enformasyon harbi yöntemlerinin uygulanması” olarak tanımlanmıştır. Rus Askeri Doktrini açıkça şunu göstermektedir: Rusya mevcut gelişmeleri yakından takip ederek, milli hedeflerini gerçekleştirmek maksadıyla; elindeki milli güç unsurlarının uygun bir kombinasyonunu, “hibrit harp” olarak adlandırılan şekilde kullanmak üzere planlı olarak çalışmaktadır.
NATO Avrupa Müttefik Komutanı Philip M. Breedlove, Rusya’nın Kırım ve doğu Ukrayna’da giriştiği hibrit faaliyetlerini şöyle tarif etmiştir. “Şimdi Rusya’nın harbe bu hibrit yaklaşımında gördüğümüz şu; bir ülkeyi istikrarsızlaştırmak için sahip oldukları tüm yetenekleri kullanıyorlar; enerji, finans, her türlü enformasyon harbi yöntemlerini kullanarak ortalığı karıştırıyorlar ve bu karışıklığı askeri imkânları ile istismar ediyorlar. Tıpkı şimdi Kırım’da, doğu Ukrayna’da gördüğümüz gibi, Rus düzenli ve düzensiz kuvvetleri ve birlikleri, rütbe işareti olmayan şu yeşil adamlarla bu işi yapıyorlar.”
Savaşa karmaşık ve hibrit bir uygulama getiren, açık veya örtülü askeri, milis ve sivil unsurların dâhil olduğu bu entegre tehdide karşı uygun ulusal karşı tedbirler ve yaklaşımlar üzerinde çalışılması gerektiği çok açıktır.
2731 Görüntülenme Sayısı